Dat de woningmarkt in beweging is, blijkt wel uit de grote hoeveelheden berichtgeving van de laatste tijd. Het aantal woningverkopen stijgt naar een recordniveau, banken hebben moeite met de tijdige afhandeling van de bijbehorende hypotheekaanvragen. Welke (te grote) risico's nemen potentiële kopers eigenlijk en zijn zich hiervan (op de lange termijn) bewust?
Om mij heen hoor ik steeds meer mensen in mijn (naaste) omgeving, die een ander, groter huis willen kopen. Het zoekgebied ligt in het midden van Nederland. Waar er tot voor kort nog keuze genoeg was, begrijp ik van hen dat het nu dringen geblazen is. Potentiële kopers moeten tegen elkaar opbieden, of moeten een bindend bod neerleggen op een X. datum en tijdstip Y.. De hoogste bieder gaat dan met het huis aan de haal. Eén collega vertelde dat zij het huis zó graag wilden hebben, dan zij fors boven de vraagprijs hebben geboden. "Ach, met de huidige rentestand merk je daar toch niet zo veel van.". Daarbij gold - althans in hun situatie - ook nog de voorwaarde dat het bod zonder voorbehoud van financiering en zonder het opstellen van een bouwkundig rapport uitgebracht moest worden. Dat geeft te denken.
Ook sprak ik een buurvrouw, die een soortgelijk verhaal vertelde. Zij waren in de race voor een huis, in een nieuwe wijk die ten noorden van onze wijk ligt. Zij zijn al lang op zoek - vanuit een huurhuis - en visten vaak achter het net, simpelweg omdat er meerdere gegadigden waren en zij telkens net niet hoog genoeg hebben geboden. Dat maakt, zo vertelde zij, dat zij hun grenzen zijn gaan gaan verleggen om toch dat ene droomhuis te kunnen kopen.
Te veel betalen, kopen zonder voorbehoud van financiering, onvoldoende rekening houden met stijgende rente in de nabije toekomst, het bewust verzwijgen van een studieschuld, werkloosheid en/of scheiding. Zo maar een handvol risico's die een belangrijke rol spelen bij het kopen van een huis. Door overhaaste beslissingen is er minder aandacht hiervoor.
Gisteren las ik een nieuwsbericht dat Vereniging Eigen Huis en DAS Rechtsbijstand constateren dat huizenkopers te grote risico's nemen en dat deze partijen hier in toenemende mate vragen over krijgen.
Als ik hier zo over na denk vraag ik mij steeds vaker af of men niet geleerd heeft van de ervaringen in het verleden. Waarom zo overhaast een grote beslissing nemen, die aanzienlijke gevolgen kan hebben als je onvoldoende aandacht hebt voor de risico's? Ik vrees dat ik moet vaststellen dat men er niet, of althans onvoldoende, van heeft geleerd. De bomen lijken weer tot in de hemel te groeien (en die opmerking hoor ik regelmatig letterlijk!). Maar ik ben er - onder andere na het lezen van het boek 'Deflatie in aantocht' - van overtuigd dat deze opleving slechts van tijdelijke aard is. In deze blog maakte ik een 'samenvatting' van dit boek, en stipte ik ook aan hoe wij er tegen aan kijken.
Wat vind jij van de huidige ontwikkelingen op de woningmarkt? Is het een tijdelijke opleving of is het herstel van structurele aard?
Als er veel eten op tafel staat wordt er veel gegeten als er weinig op tafel staat wordt er weinig gegeten. Als je de geschiedenis beschouwt kom je grotendeels tot de conclusie dat de mens niet in staat is om dat wat daadwerkelijk belangrijk is te leren.
BeantwoordenVerwijderenIedereen is schuld als het mis gaat, maar die ene uitzondering moet toch kunnen, ik mag toch wel een risico nemen. Risico's kun je best nemen, als je de gevolgen dragen kunt en daar overschatten we onszelf vaak.
Leuk dat je reageert! Juist, daar sla je de spijker op zijn kop: risico's kun je best nemen, zo lang je de gevolgen kent en ze kunt dragen als het risico intreedt. En daar zit nou volgens mij nou net het probleem :-)
Verwijderendie had ik ook nog op mijn lijstje staan.. ;)
BeantwoordenVerwijderen;-)
VerwijderenEr is inderdaad alsnog niks geleerd van het verleden. Daarnaast kregen kopers de afgelopen jaren veel extra's: bedenktijd, lage overdrachtsbelasting,langere termijn ontbindende voorwaarden, tragere markt.
BeantwoordenVerwijderenIk zou het een vooruitgang vinden als mensen, voordat ze gaan bezichtigen, van de bank een overzicht moeten krijgen van hun mogelijkheden. Zo kunnen zij gericht zoeken en onderhandelen en weet ook een verkoper van te voren waar hij akkoord op geeft, in plaats van dat hij 8 weken later onaangenaam verrast wordt door een overmoedige koper die alsnog zn ontbinding inroept.
Voor een verkoper betekent het dat zn woning 8 weken nodeloos van de markt was, terwijl de koper dit in principe kan voorkomen.
Hoe dan ook, om on topic te blijven: ja ze nemen teveel risico en denken niet genoeg na over de gevolgen op langer termijn. Hopelijk worden ze daar tijdens hun hypotheekgesprekken wel voldoende op gewezen zodat tussenpersonen jaren later niet weer de zwarte piet toegespeeld krijgen ipv eigen verantwoordelijkheid nemen.
Suzanne, leuk dat je zo uitgebreid reageert! Ik denk ook dat er wel goede mogelijkheden zijn om - los van de eigen verantwoordelijkheid van kopers (ik zou als koper tenminste willen weten wat ik lenen voordat ik een huis bezichtig) - op voorhand meer zekerheid voor de kopers én verkopers te bieden. Jouw voorstel lijkt mij een hele stap in de goede richting.
VerwijderenSteef die rente maar eens. Ik heb de schrijver van deflatie in aantocht gevraagd, wanneer dat gaat gebeuren. Haat het. Tja, dat heb je als je geen hypotheek meer hebt.
BeantwoordenVerwijderenEn heeft die schrijver al geantwoord Opnieuw Beginnen? Daar ben ik nou ook benieuwd naar... ;-)
VerwijderenEllen
@Opnieuw beginnen: ook als je wél een hypotheek hebt, kan er de wens zijn dat de hypotheekrente gaat stijgen. Met een (bank)spaarhypotheek bijvoorbeeld. Een hoge rente zorgt voor meer rendement op de lagere inleg. Andersom werkt het natuurlijk ook zo: een lage rente zorgt weer voor een hogere inleg. Toch heb ik liever een mooie rendement over een lage inleg :-)
VerwijderenIk zat net te denken, hebben we dan niets geleerd van vroeger? Natuurlijk heeft iedereen recht op zijn eigen fouten, maar met zulke hoge (potentiële) kosten zou je toch hopen dat mensen iets meer nadenken dan voorheen. Maar goed, ik geloof dat ik ook niet veel recht van spreken heb... Het is niet alsof wij de eersten met een tophypotheek waren. :-)
BeantwoordenVerwijderenSjoukje, leuk dat je reageert! Tsja, als je alles achteraf weet, dan had je destijds misschien ook wel andere keuzes gemaakt ten aanzien van de tophypotheek. Fouten maken doen wij allemaal. Het gaat erom hoe je met deze fouten omgaat; je je er van bewust bent dat het ook anders kan. En daar dan naar handelen.
VerwijderenOok wij zouden willen dat wij nooit onze eerste hypotheek met een schimmige klikvastconstructie o.b.v. Euribor in combinatie met een arbeidsongeschiktheidspolis hadden afgesloten. Nu hebben wij de boel op de rit, en moet je er niet al te vaak meer aan terug denken :-)
Ik verbaas me ook. Zit een deel van NL lekker keihard af te lossen om van onze hypotheekschulden af te komen...gaat aan de andere kant het net zo hard weer omhoog door mensen die niet nadenken en meegaan in de 'hype' van het huizenkopen en de stijgende prijzen. Heel bizar om te zien.
BeantwoordenVerwijderenDuidelijk dat die mensen onze blogs niet lezen... toch?
Dan verbazen wij ons samen ;-) Vroeg of laat komen zij ook op onze blogs terecht. En dan is het te hopen dat het niet te laat is, toch? :-)
VerwijderenIk vind dat iedereen lekker moet doen wat hij/zij wil en als het mis gaat, is het altijd de schuld van de banken/de regering/ de eu/ de vluchtelingen enz... Nooit van mensen zelf, zij hebben namelijk gewoon recht op dat grotere, duurdere huis.. Julia:)
BeantwoordenVerwijderenEn zo is het maar net ;-)
VerwijderenToen we zelf 6 jaren geleden een huis kochten ging het ook zo. Ons droomhuis, een jaren 30 woning, had zoveel gegadigden dat we een bod moesten neerleggen binnen een dag, zonder keuring. We hebben toen wel geboden, maar een marge ingehouden,omdat we veel verbouwkosten verwachtten. Uiteindelijk zijn we het niet geworden.
BeantwoordenVerwijderenAchteraf ben ik er blij om. Nu hebben we een lagere hypotheek, meer vrijheid en een groot huis is ook niet altijd alles.
Sjouke, bedankt voor jouw reactie! Ik kan mij voorstellen dat je er nu, achteraf, blij om bent. Een lagere hypotheek geeft inderdaad meer vrijheid. En de grootte van het huis is enkel relevant voor het aantal personen waarmee je er in woont. In dit geval heeft het dus goed uitpakt!
Verwijderen